A descarbonización na náutica deportiva
Zarpar é a plataforma que conecta a armadores e tripulantes para vivir experiencias náuticas únicas. A misión de ZARPAR é multiplicar x10 o uso dos barcos en España e fomentar a náutica social. De 15 saídas ao ano por barco só en veráns, a 150 saídas todo o ano.
A descarbonización na náutica deportiva
Raúl García Redondo, Repsol
Ofrecéuse unha interesante charla sobre a descarbonización no sector náutico. Aínda que o foco principal está na mariña mercante, moitos dos conceptos e solucións son perfectamente aplicables á náutica deportiva.
O sector náutico: mais eficiente do que parece
Ao contrario do que moitos pensan, o sector marítimo é bastante eficiente en termos de emisións de CO2 por unidade de enerxía consumida. Iso si, ten un reto importante: as embarcacións teñen unha vida útil moi longa (25-30 anos en mercantes, e similar en embarcacións de recreo), o que fai que a transición enerxética teña que ser gradual e ben pensada.
A regulación europea leva traballándose desde 2011, pero debe ir ao ritmo que a industria poida asumir.
O trilema enerxético: equilibrar tres prioridades
García Redondo explicou o concepto do “trilema enerxético”, que busca equilibrar tres aspectos clave:
- Seguridade do subministro (independencia enerxética)
- Sustentabilidade (respecto medioambiental)
- Asequibilidade (que sexa economicamente viable)
Aínda que ultimamente o tema de descarbonización perdeu algo de tracción fronte á seguridade enerxética (por temas xeopolíticos), segue sendo unha prioridade que tarde ou cedo haberá que abordar.
Palancas para a descarbonización
Máis alá dos combustibles, existen múltiples estratexias para reducir emisións:
- Redeseño de cascos
- Colchóns de burbullas para reducir o rozamento
- Optimización de rutas para aproveitar correntes
- Uso de velas (incluso velas mecánicas en mercantes)
Pero os combustibles seguen sendo unha palanca fundamental.
O abano de alternativas en combustibles
García Redondo repasou as diferentes opcións dispoñibles:
Scrubbers
Equipos que lavan os fumes de escape con auga para capturar partículas e CO2. O problema: que facer con ese residuo líquido? Non todos os portos están preparados para xestionalo.
Gas Natural Licuado (GNL)
Máis eficiente que os combustibles fósiles tradicionais, pero tardou 25 anos en desenvolver toda a infraestrutura necesaria. E non é perfecto.
Electricidade
O “merlo branco”, pero require un investimento brutal en infraestrutura. O famoso apagón recórdanos que non é tan sinxelo.
Nuclear
Ideal operacionalmente (7 anos sen reabastecer), pero… que autoridade portuaria quere un barco nuclear no seu porto?
Combustibles sintéticos
Gasolina ou diésel “feitos a man” a partir de carbono e hidróxeno. Perfectos, pero carísimos.
Metanol e Amoníaco
As dúas grandes esperanzas actuais como vectores de hidróxeno. O problema do amoníaco: alguén quere que o seu porto cheira así?
HVO: A aposta de Repsol
O HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) é o combustible polo que Repsol está apostando forte. Prodúcese a partir de aceite de cociña usado tratado con hidróxeno, e ten vantaxes moi interesantes:
- Substituto directo do diésel: Non require modificacións en motores nin infraestrutura
- Mellor que o diésel convencional:
- Punto de inflamación máis alto (máis seguro)
- Cetano de 70-80 (vs 57-58 do diésel), o que evita problemas de motor
- Menos xofre
- Redución de CO2 do 90% en ciclo de vida completo
- Completamente mesturábel con diésel convencional (densidades case idénticas: 0,79 vs 0,82)
- Economía circular: dá segunda vida a materiais de refugallo
O elefante na habitación: o prezo
Con honestidade, García Redondo admitiu que unha tonelada de aceite usado custa agora mesmo 1.500 euros, fronte a menos de 500 dólares do barril de petróleo crudo. Non ten sentido económico… aínda. É unha aposta a que en 5-10 anos será competitivo economicamente.
E o futuro?
As cousas están cambiando rápido. Shell e BP paralizaron a construción de plantas destes combustibles porque os números non saen. A prohibición de motores de combustión en Europa en 2035 pode que se emende. O consumo de diésel non está caendo como se esperaba.
En definitiva, a transición enerxética é complexa, custosa e chea de incertezas. Pero hai solucións viables a curto e medio prazo. Para clubs náuticos e portos deportivos, o HVO pode ser unha opción interesante: permite descarbonizar sen ter que cambiar infraestrutura nin motores, gañando tempo para ver como evoluciona todo isto.
Como dixo García Redondo: “O mellor cliente é o que sabe todo o que hai e elixe o mellor para el”. Agora xa sabedes un pouco máis para tomar decisións informadas.